Bệnh tăng nhãn áp (cườm nước) là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa không thể phục hồi ở người trưởng thành từ 40 tuổi trở lên. Hiểu biết về bệnh cườm nước, dấu hiệu sớm và các phương pháp điều trị hiệu quả là rất quan trọng để bảo vệ thị lực của bạn.
Tăng Nhãn Áp Là Gì?
Tăng nhãn áp (hay cườm nước) là một bệnh lý về mắt tiến triển, gây tổn thương dây thần kinh thị giác do áp lực bên trong mắt tăng cao.
Bệnh này đặc trưng bởi sự tổn thương dây thần kinh thị giác, thường do áp lực nội nhãn (IOP) tăng lên. Dây thần kinh thị giác có nhiệm vụ truyền tải thông tin hình ảnh từ mắt lên não. Khi dây thần kinh này bị tổn thương, nó có thể dẫn đến mất thị lực và nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây mù lòa vĩnh viễn.
Có nhiều dạng tăng nhãn áp, trong đó tăng nhãn áp góc mở là dạng phổ biến nhất. Dạng này tiến triển chậm và thường không có triệu chứng cho đến khi tổn thương nghiêm trọng đã xảy ra. Ngược lại, tăng nhãn áp góc đóng có thể xuất hiện đột ngột và cần được điều trị ngay lập tức.
Trên toàn cầu, có khoảng 64 triệu người bị ảnh hưởng bởi bệnh tăng nhãn áp, vì vậy việc nâng cao nhận thức và phát hiện sớm là cực kỳ quan trọng. Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh này, nhưng một số nhóm, đặc biệt là người lớn trên 40 tuổi, có nguy cơ cao hơn. Khám mắt định kỳ rất quan trọng để phát hiện tăng nhãn áp ở giai đoạn sớm, từ đó giúp ngăn ngừa mất thị lực nghiêm trọng.
Nguyên Nhân
Bên trong mắt chúng ta chứa một loại dung dịch trong suốt giống nước gọi là dịch kính. Về chức năng, dịch kính giúp nuôi dưỡng mắt và duy trì hình dạng của cầu mắt. Một đôi mắt khỏe mạnh là một đôi mắt sản xuất dịch kính và giúp dịch kính thoát qua góc thoát thủy dịch một cách trơn tru và hiệu quả.
Tuy nhiên đối với bệnh nhân bị tăng nhãn áp, góc thoát thủy dịch của họ thường hoạt động kém khiến dịch kính bị ứ đọng, dẫn tới tăng nhãn áp. Lâu ngày, các thần kinh thị giác trong mắt sẽ bị chèn ép do dịch kính bị tắc nghẽn ngày càng nhiều.
Thông thường, bệnh tăng nhãn áp thường tiến triển trong âm thầm nhưng trong một vài trường hợp như tăng nhãn áp cấp tính do đóng ống dẫn lưu dịch có sẽ cần can thiệp phẫu thuật càng sớm càng tốt.
Các nguyên nhân khác gây ra bệnh tăng nhãn áp có thể do mắt bị tổn thương hoặc va đập, nhiễm trùng mắt nặng, tắc nghẽn mạch máu trong mắt hoặc viêm nhiễm mắt. Mặc dù hiếm xảy ra, phẫu thuật mắt cũng có thể khiến nhãn áp tăng trong một số trường hợp.
Yếu Tố Rủi Ro
Dù tăng nhãn áp được cho là khá phổ biến ở độ tuổi trung niên 40 trở đi, bệnh tăng nhãn áp có thể ảnh hưởng tới thanh thiếu niên, trẻ em, hoặc thậm chí là trẻ sơ sinh. Một số yếu tố rủi ro bao gồm:
- Từ tuổi 40 trở đi
- Gia đình có người mắc bệnh tăng nhãn áp
- Là người gốc Châu Á, Tây Ban Nha hoặc da đen
- Mắc bệnh tiểu đường
- Mắc bệnh thiếu máu hồng cầu lưỡi liềm
- Mắc bệnh cao huyết áp
- Có tiền sử phẫu thuật mắt
- Có giác mạc mỏng bẩm sinh
- Dùng một số loại thuốc chứa corticosteroid
- Bị đục thủy tinh thể dày đặc
- Cao nhãn áp bẩm sinh
Dấu Hiệu Sớm & Triệu Chứng Của Bệnh Tăng Nhãn Áp
Chẩn Đoán và Điều Trị
Chẩn Đoán Tăng Nhãn Áp
Chẩn đoán bệnh tăng nhãn áp thường sẽ không tốn nhiều thời gian. Một quy trình tiêu chuẩn sẽ bao gồm một bài kiểm tra thị lực tổng quát, đo nhãn áp sau khi làm giãn đồng tử mắt, và một bài kiểm tra trực quan dây thần kinh thị giác.
Nếu nghi ngờ bạn bị tăng nhãn áp, bác sĩ nhãn khoa sẽ dùng phương pháp đặc biệt giúp xem xét tình trạng của dây thần kinh thị giác và một bài kiểm tra thị lực để xem bạn có bị mất thị lực ngoại vi hay không.
Điều Trị Tăng Nhãn Áp
Tăng nhãn áp góc mở thường được điều trị với thuốc chuyên dụng, một số khác sẽ cần phẫu thuật. Một số cách điều trị tiêu chuẩn của cao nhãn áp bao gồm.
- Thuốc nhỏ mắt — được dùng để giảm nhãn áp.
- Thuốc uống — thuốc chứa hoạt chất ức chế beta-blocker hoặc carbonic anhydrase giúp làm giảm quá trình sản xuất dịch kính và cải thiện thoát dịch kính.
- Phẫu thuật — phẫu thuật cắt bè củng giác mạc sẽ tạo một ống dẫn thoát mới giúp phòng ngừa tắc nghẽn dịch kính. Các phẫu thuật tương tự bao gồm phẫu thuật mống mắt và nội soi cyclophotocoagulation.
- Phẫu thuật đục thủy tinh thể
Tăng nhãn áp cấp tính thường sẽ yêu cầu phẫu thuật bằng thủ thuật tia laser. Ngoài ra, tăng nhãn áp là bệnh mãn tính và cần theo dõi thường xuyên để phòng ngừa biến chứng mù lòa.
>> Đọc thêm: Những điều bạn nên biết về bệnh tăng nhãn áp và điều trị bệnh tăng nhãn áp
