Cận thị ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt ở trẻ em và người làm việc nhiều với thiết bị điện tử. Để cải thiện thị lực và nâng cao chất lượng cuộc sống, nhiều người băn khoăn không biết nên chọn đeo kính, sử dụng kính Ortho-K, hay tiến hành phẫu thuật khúc xạ. Mỗi phương pháp điều trị cận thị đều có những ưu nhược điểm riêng, phù hợp với từng độ tuổi, nhu cầu và điều kiện tài chính. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ so sánh chi tiết ba phương pháp phổ biến nhất hiện nay, giúp bạn dễ dàng lựa chọn giải pháp điều trị cận thị an toàn, hiệu quả và phù hợp nhất với bản thân hoặc người thân trong gia đình.
Tổng quan về các phương pháp điều trị cận thị phổ biến hiện nay
Cận thị là một trong những tật khúc xạ phổ biến nhất hiện nay, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới, đặc biệt là ở trẻ em và người trẻ tuổi. Việc điều trị cận thị không chỉ giúp cải thiện thị lực mà còn giúp giảm nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng về mắt trong tương lai như thoái hóa võng mạc, bong võng mạc hay tăng nhãn áp.
Hiện nay, có ba phương pháp chính được áp dụng rộng rãi trong điều trị cận thị:
Đeo kính gọng
Đây là giải pháp phổ biến và đơn giản nhất. Kính gọng giúp điều chỉnh ánh sáng đi vào mắt, cải thiện khả năng nhìn rõ ở khoảng cách xa mà không can thiệp đến cấu trúc giác mạc.
Kính áp tròng chỉnh hình giác mạc ban đêm (Ortho-K)
Kính Ortho-K là một phương pháp điều trị không xâm lấn, hoạt động bằng cách điều chỉnh tạm thời hình dạng giác mạc khi ngủ. Khi tháo kính vào ban ngày, người dùng có thể nhìn rõ mà không cần đeo kính gọng hay kính áp tròng thông thường.
Kính Ortho-K là một lựa chọn tuyệt vời để kiểm soát cận thị mà không cần phẫu thuật. Bạn có thể tìm hiểu thêm chi tiết về phương pháp này tại Kiểm soát cận thị bằng kính Ortho-K
Phẫu thuật khúc xạ
Các phương pháp phẫu thuật như LASIK, Femto LASIK hay ReLEx SMILE giúp điều chỉnh độ cong giác mạc một cách vĩnh viễn, từ đó loại bỏ hoặc giảm đáng kể độ cận. Đây là lựa chọn phù hợp cho người trưởng thành có độ cận ổn định và muốn cải thiện thị lực lâu dài mà không phải phụ thuộc vào kính.
Mỗi phương pháp điều trị đều có ưu nhược điểm riêng và phù hợp với từng độ tuổi, tình trạng mắt và lối sống khác nhau. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp nên dựa trên sự tư vấn chuyên sâu từ bác sĩ nhãn khoa.
Đeo kính gọng – Giải pháp truyền thống và an toàn
Kính gọng là phương pháp điều trị cận thị phổ biến nhất, đã được áp dụng hàng thập kỷ và vẫn là lựa chọn hàng đầu cho mọi lứa tuổi. Với thiết kế đơn giản, dễ sử dụng và chi phí hợp lý, kính gọng giúp cải thiện thị lực nhanh chóng mà không cần can thiệp vào cấu trúc mắt.
Ưu điểm của kính gọng:
-
An toàn tuyệt đối: Không xâm lấn, không gây tổn thương giác mạc hay các bộ phận trong mắt.
-
Dễ sử dụng và thay đổi: Có thể dễ dàng điều chỉnh độ khi mắt thay đổi hoặc nâng cấp lên tròng kính cao cấp hơn.
-
Chi phí hợp lý: Phù hợp với mọi đối tượng, đặc biệt là học sinh, sinh viên và người có thu nhập trung bình.
-
Thời trang và cá nhân hóa: Khung kính đa dạng về kiểu dáng, màu sắc và chất liệu giúp người dùng thể hiện cá tính riêng.
Hạn chế của kính gọng:
-
Bất tiện trong vận động: Dễ trượt, rơi khi chơi thể thao hoặc hoạt động mạnh.
-
Giới hạn tầm nhìn ngoại vi: Không tối ưu trong một số điều kiện ánh sáng hoặc môi trường ẩm ướt.
-
Ảnh hưởng thẩm mỹ đối với một số người dùng: Có thể gây cảm giác vướng víu hoặc tự ti khi đeo kính.
Ai nên chọn kính gọng?
-
Trẻ em và học sinh đang trong độ tuổi học tập và mắt còn thay đổi liên tục.
-
Người lớn làm việc văn phòng cần giải pháp an toàn và dễ sử dụng hằng ngày.
-
Những ai chưa sẵn sàng cho phẫu thuật hoặc sử dụng kính áp tròng ban đêm (Ortho-K).
Kính Ortho-K – Phương pháp điều trị cận thị không phẫu thuật
Kính Ortho-K (Orthokeratology) là loại kính áp tròng cứng, được thiết kế đặc biệt để đeo trong khi ngủ. Trong suốt thời gian đeo ban đêm, kính Ortho-K nhẹ nhàng định hình lại bề mặt giác mạc, giúp người dùng có thể nhìn rõ vào ban ngày mà không cần đeo kính gọng hay kính áp tròng thông thường. Đây là giải pháp lý tưởng cho những ai muốn cải thiện thị lực mà không cần phẫu thuật.
Ưu điểm nổi bật của kính Ortho-K:
-
Không cần phẫu thuật – An toàn, có thể đảo ngược: Giác mạc sẽ trở lại hình dạng ban đầu nếu ngừng đeo kính.
-
Hiệu quả cao vào ban ngày: Có thể nhìn rõ suốt 16–20 giờ sau một đêm đeo kính.
-
Giúp kiểm soát tiến triển cận thị ở trẻ em: Nhiều nghiên cứu cho thấy Ortho-K làm chậm quá trình tăng độ.
-
Tự do vận động: Phù hợp với người chơi thể thao, bơi lội hoặc làm việc trong môi trường cần tầm nhìn linh hoạt.
Hạn chế và lưu ý khi dùng Ortho-K:
-
Cần tuân thủ quy trình chăm sóc và vệ sinh nghiêm ngặt để tránh nguy cơ nhiễm trùng mắt.
-
Chi phí ban đầu cao hơn so với kính gọng thông thường.
-
Hiệu quả phụ thuộc vào độ cận và cấu trúc giác mạc của từng người.
-
Phải đeo kính đều đặn hằng đêm để duy trì kết quả.
Ai nên sử dụng kính Ortho-K?
-
Trẻ em từ 6 tuổi trở lên đang bị cận thị tiến triển.
-
Người không muốn hoặc chưa đủ điều kiện phẫu thuật khúc xạ.
-
Người chơi thể thao, vận động nhiều hoặc không thích đeo kính vào ban ngày.
Phẫu thuật khúc xạ – Giải pháp điều trị cận thị lâu dài
Phẫu thuật khúc xạ là phương pháp điều chỉnh tật khúc xạ như cận thị, viễn thị và loạn thị bằng cách sử dụng tia laser để thay đổi hình dạng giác mạc. Đây là giải pháp mang lại thị lực ổn định và lâu dài, giúp người bệnh thoát khỏi sự phụ thuộc vào kính gọng hoặc kính áp tròng. Hiện nay, các kỹ thuật phẫu thuật hiện đại như LASIK, Femto LASIK và ReLEx SMILE đã được chứng minh là an toàn, hiệu quả và ít xâm lấn.
Các phương pháp phẫu thuật khúc xạ phổ biến:
-
LASIK: Tạo vạt giác mạc và điều chỉnh bằng tia laser Excimer.
-
Femto LASIK: Sử dụng tia laser Femtosecond để tạo vạt giác mạc, chính xác hơn LASIK truyền thống.
-
ReLEx SMILE: Công nghệ tiên tiến nhất hiện nay, không tạo vạt giác mạc, giảm tối đa nguy cơ khô mắt và biến chứng.
Ưu điểm của phẫu thuật khúc xạ:
-
Thị lực cải thiện rõ rệt sau 24–48 giờ
-
Hiệu quả lâu dài, không cần đeo kính trở lại trong nhiều năm
-
Thời gian phẫu thuật nhanh, thường chỉ 10–15 phút cho cả hai mắt
-
Tăng sự tự tin và thoải mái trong sinh hoạt, học tập và công việc
Hạn chế và lưu ý khi phẫu thuật mắt cận:
-
Không phù hợp với người dưới 18 tuổi hoặc độ cận chưa ổn định
-
Không áp dụng cho người có giác mạc mỏng, bệnh lý giác mạc hoặc các vấn đề mắt khác
-
Chi phí cao hơn so với kính gọng hoặc Ortho-K
-
Có thể gặp tác dụng phụ như khô mắt, quầng sáng ban đêm, mặc dù hiếm
Ai nên thực hiện phẫu thuật khúc xạ?
-
Người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên có độ cận ổn định ít nhất 6–12 tháng
-
Người không muốn phụ thuộc vào kính và không có chống chỉ định về mắt
-
Người có lối sống năng động, yêu cầu thị lực tốt trong công việc hoặc thể thao
So sánh chi tiết giữa kính gọng, Ortho-K và phẫu thuật khúc xạ
Khi lựa chọn phương pháp điều trị cận thị, nhiều người băn khoăn giữa ba lựa chọn phổ biến: đeo kính gọng, sử dụng kính Ortho-K, hoặc phẫu thuật khúc xạ. Mỗi phương pháp đều có những điểm mạnh và hạn chế riêng, ảnh hưởng đến chi phí, hiệu quả thị lực, mức độ an toàn và tính tiện lợi trong cuộc sống hằng ngày.
Chi phí:
-
Kính gọng: Chi phí thấp nhất, dao động từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng, dễ thay thế.
-
Ortho-K: Chi phí cao hơn kính gọng, thường từ 10–20 triệu đồng/cặp, nhưng dùng được 1–2 năm.
-
Phẫu thuật khúc xạ: Chi phí cao nhất (từ 20–60 triệu đồng tùy công nghệ), nhưng là đầu tư dài hạn, không phải chi trả thường xuyên.
Hiệu quả và thời gian cải thiện thị lực:
-
Kính gọng: Hiệu quả tức thì, nhưng phụ thuộc vào việc đeo kính mỗi ngày.
-
Ortho-K: Cải thiện thị lực rõ rệt sau 1–2 đêm sử dụng, duy trì suốt ngày nếu đeo đều đặn ban đêm.
-
Phẫu thuật khúc xạ: Hiệu quả nhanh chóng sau 24–48 giờ, cải thiện thị lực ổn định, lâu dài.
Độ an toàn và rủi ro:
-
Kính gọng: An toàn tuyệt đối, không xâm lấn.
-
Ortho-K: An toàn nếu chăm sóc đúng cách, nhưng có nguy cơ nhiễm trùng nếu vệ sinh không đảm bảo.
-
Phẫu thuật khúc xạ: An toàn cao với công nghệ hiện đại, nhưng là can thiệp xâm lấn nên cần được thực hiện tại cơ sở uy tín.
Độ phù hợp theo độ tuổi và lối sống:
-
Kính gọng: Phù hợp cho mọi lứa tuổi, đặc biệt là học sinh và người cao tuổi.
-
Ortho-K: Lý tưởng cho trẻ từ 6 tuổi trở lên có độ cận tăng nhanh và người không muốn đeo kính ban ngày.
-
Phẫu thuật khúc xạ: Phù hợp với người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên, có độ cận ổn định, không có bệnh lý mắt.
Thẩm mỹ và sự tiện lợi:
-
Kính gọng: Có thể gây vướng víu trong hoạt động thể chất, ảnh hưởng thẩm mỹ với một số người.
-
Ortho-K: Không cần đeo kính ban ngày, tiện lợi, thẩm mỹ cao.
-
Phẫu thuật khúc xạ: Tối đa hóa sự tự do, không cần kính suốt đời nếu điều trị thành công.
Những lưu ý quan trọng trước khi quyết định điều trị cận thị
Việc lựa chọn phương pháp điều trị cận thị – dù là đeo kính, sử dụng Ortho-K, hay phẫu thuật khúc xạ – đều cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Để đảm bảo an toàn, hiệu quả lâu dài và phù hợp với nhu cầu cá nhân, bạn nên lưu ý một số yếu tố quan trọng trước khi đưa ra quyết định.
Kiểm tra mắt toàn diện bởi bác sĩ chuyên khoa
Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào, bạn cần được khám mắt đầy đủ và chuyên sâu: đo thị lực, đo độ khúc xạ, kiểm tra giác mạc, đáy mắt và các chỉ số liên quan. Việc này giúp xác định tình trạng mắt hiện tại và loại trừ các bệnh lý tiềm ẩn.
Đánh giá độ tuổi và sự ổn định của độ cận
-
Trẻ em và thanh thiếu niên: Độ cận thường chưa ổn định, không phù hợp với phẫu thuật.
-
Người trưởng thành (≥18 tuổi): Có thể cân nhắc phẫu thuật nếu độ cận đã ổn định ít nhất 6–12 tháng.
Cân nhắc về lối sống và công việc
-
Người thường xuyên vận động, chơi thể thao: Ortho-K hoặc phẫu thuật có thể tiện lợi hơn kính gọng.
-
Nhân viên văn phòng, học sinh: Có thể ưu tiên kính gọng hoặc Ortho-K tùy vào độ cận và thói quen sinh hoạt.
Khả năng tuân thủ và chăm sóc sau điều trị
-
Ortho-K yêu cầu vệ sinh và bảo quản kính nghiêm ngặt mỗi ngày, phù hợp với người có tính kỷ luật cao.
-
Phẫu thuật cần chế độ chăm sóc hậu phẫu chuẩn y khoa để tránh biến chứng.
-
Kính gọng thì đơn giản, không cần chăm sóc đặc biệt.
Ngân sách và chi phí dài hạn
-
Cần xác định khả năng tài chính: đầu tư một lần (phẫu thuật) hay chi phí định kỳ (kính gọng, Ortho-K)?
-
Đừng chỉ nhìn vào chi phí ban đầu – hãy tính cả chi phí duy trì, thay thế và kiểm tra định kỳ.
Khám mắt định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề về thị lực, bao gồm cả cận thị. Bạn có thể tìm hiểu thêm tại Khám mắt định kỳ – Tại sao lại quan trọng?
Việc điều trị cận thị không chỉ là giải pháp cải thiện thị lực mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống lâu dài. Do đó, hãy trao đổi kỹ với bác sĩ chuyên khoa mắt để được tư vấn phương án phù hợp nhất với tình trạng và nhu cầu cá nhân.
